ծիծեռնակաբերդի բլուրի բնակիչները

Շենգավիթ բնակատեղին գտնվում է Երևանի հարավ-արևմտյան մասում՝ Հրազդան գետի ձախ բարձրադիր ափին (Երևանյան լճի հարևանությամբ), Կուր-արաքսյան մշակույթի՝ վաղ բրոնզեդարյան զարգացած փուլի առավել լավ ուսումնասիրված հուշարձաններից է: [1]   Շենգավիթի բնակատեղին տալիս է վաղ բրոնզեդարյան մշակույթի առավել ամբողջական պատկերը: Ուշագրավ են ինչպես քաղաքացիական՝ մասնավորապես բնակելի շենքերը, այնպես էլ պաշտպանական, տնտեսական և պաշտամունքային նշանակության կառույցները: Հետաքրքիր են շենգավթյան մշակույթին բնորոշ շարժական օջախները, որոնք սովորաբար  դրվել են տների կենտրոնական մասում: Օջախն ունեցել է ինչպես տնտեսական, այնպես էլ ծիսական գործառույթ և հանդիսացել է ընտանիքի հաջողության խորհրդանիշը: Հուշարձան այցելելուց հետո խորհուրդ կտամ այցելել  նաև Հայաստանի Պատմության թանգարան և տեսնել գտածոները: Երևան Մոլի տարածքում է գտվնում Ուրատական մի դամբարան, որը թվագրվում է մ.թ.ա. 8-րդ դարով։Դամբարանը հայտնաբերվել է 1984 թ.-ին Արշակունյաց պողտայի վրա  շինարարական աշխատանքների ժամանակ: Դամբարանը բիայնական է և կառուցված է եղել դամբարանադաշտի տարածքում:

 

գնդակ

գնդակ

Գիմնաստիկական գնդակ հին ժամանակներից հանդիպել է տարբեր ցեղերում:Նույնիսկ հին եգիպտացիների հուշարձաններում պատկերում էին մարդկային կերպարներ, որոնք խաղում էին ինչ-որ կլոր բաներով։Հոերը նկարագրում է, որ արքայի դուստրը իր ընկերուհիների հետ խաղում էր գնդակ։ Հետագայում հույները այդ խաղը տարածեցին  ամբողջ երկրով մեկ։Հռոմեացիների մեջ գնդակ խաղը նույնպես հին և երիտասարդների սիրելի վարժություններից մեկն էր:Կային փոքրիկ խաղային գնդակ, մեծ շեղված գնդակը և միջին չափի միջեւ խաղային գնդակ։Գնդակը հետ են գցում բռունցքով կամ թևով,ընդվորում աջ ձեռքին ձեռնոց էին հաքցնում։Փոքր գնդակն ավելի հաճախ օգտագործվում էր, քան մյուսները։Խաղի սիրած տեսքը տրիգոն է, որտեղ երեք գործընկերներ մասնակցեցին, իրենց պայմանավորվածությամբ, եռանկյունի գործիչը:Իսկ միջնադարում գնդակը խաղի շատ տարածված էր:Որոշ քաղաքներում նրա համար կազմակերպվել են հատուկ տարածքներ և ընտրվել են վճարովի խաղի ղեկավարները:Ժամանակակից գնդակը խաղը շատ տարածված է Ֆրանսիայում և Իտալիայում։Վերջինս այն ծառայեց որպես հասարակական ցուցադրություն և երբեմն առաջնորդվում էր հատուկ հասարակությունների կողմից:Իտալական խաղերում լատինական giuoco al palla, lapta փոխարինվում է փայտե ծածկ, որը տեղադրված է ձեռքին։Գերմանիայում, 19-րդ դարում, բացի այստեղից ներթափանցած անգլերենի գնդային խաղերից, այսպես կոչված, գերմանական խաղը մի փոքրիկ գնդակի և մեծ, հաճախ գնդակային գնդակների նետում հատկապես տարածված էին:Անգլերենի գնդային խաղերը չափազանց տարբերվում են տղաների և աղջիկների խաղերը։Bowles- ը խաղում է մարգագետիններում:Երբ խաղում ռակետկա է, գնդիկը հարվածում է փայտե կոկիկ կոշիկներով եւ թռչում պատին, որտեղից այն պետք է ցատկել։Այս խաղի համար ստեղծվում են հատուկ դատարաններ, նախկինում գոյություն ուներ նույնիսկ բանտերում:Ֆուտբոլը բաղկացած է ոտքով հսկայական գնդակներ գցելուց:Ռուսաստանում 19-րդ դարի ամենատարածված գնդակը խաղը Լապտան էր,Այն կրիմինալով շատ է, բայց շատ պարզ էր:Դրա հիմնական առանձնահատկությունները. 2 քաղաքներում խաղացող ֆուտբոլիստների բաժանումը, գերակշռում է, գոլի բռնում, գնդի փախուստը սահելը: