111.Երգչախումբ, Տաղերգում, Կրկներգ
Փառատենչ, անփառք, անփառություն
Անմիջապես, մեջտեղում, գյուղամեջ
Ջրահարս, շաքարաջուր, անջրանցիկ
112.Բուսականություն, ջրաբույս, անբուսական
Թունավոր, անթույն, ինքնաթունավորում
Լիահույս, հուսադրել, անհուսալի
Գրասենյակ, սենյակաբույս,
113. Շագանակ, գույն, թափ-շականակագույն, գունաթափ
Ծաղիկ,
Հինգ, մատն, չափ-հինգ մատ, մատնաչափ
Խաչ, քար, սիրտ-խաչ քար, քարասիրտ
Քանդակ, գործ, ընկեր-քանդակագործ, գործընկեր
Ավազակ, խումբ, պետ-ավազակախումբ, խմբապետ
1. Եթե քեզ հանդիպեր բաճկոնավոր և ժամացույցով խոսող նապաստակ, ի՞նչ կանեիր:
Եթե ինձ հանդիպեր այդպիսի նապաստակ, ես շատ կզարմանայ և կարցնեի․
—Որտեղից քեզ ժամ։
2. Կարող ես նապաստակին նմանեցնել մարդու որևէ տեսակի (քեզ կօգնի նապաստակի արտաքին տեսքի նկարագրությունն ու վարքագիծը):
Ես կարողեմ նմանացնել նապաստակին տարորինակ, մրդու հետ։
3. Առանձնացրու Ալիսի հետ կատարված բոլոր այն դիպվածները, որոնք տարօրինակ են թվում: Այդ տարօրինակությունները ինչ փոխեցին Ալիսի մեջ (կարող ես մեջբերել քո ասածը հիմնավորող հատվածը):
1) Հետևյալ խնդիրները լուծե՛ք հավասարումներ կազմելու միջոցով.
Տուփի մեջ կոճակներ կային։ Երբ տուփի մեջ դրեցին ևս 30 կոճակ, նրանց քանակը դարձավ 95։ Քանի՞ կոճակ կար տուփի մեջ։
95-30=65
2) Գնացքը A քաղաքից B քաղաքն էր գնում 55 կմ/ժ արագությամբ,
իսկ B-ից A՝ 60 կմ/ժ արագությամբ։ A-ից B գնալու և վերադառնալու
համար, չհաշված կանգառները, գնացքին անհրաժեշտ եղավ 23 ժ։
Քանի՞ կիլոմետր է A-ից մինչև B։
3) Գործարանի երեք արտադրամասերում աշխատում են 900
բանվորներ։ Առաջին արտադրամասում բանվորների քանակը 3
անգամ մեծ է, քան երկրորդում, իսկ երրորդում 150-ով փոքր է,
քան առաջինում։ Քանի՞ բանվոր է աշխատում ամեն մի արտադրամասում։
900-150=750
750:3=250
4) Առաջադրանքի համաձայն՝ բանվորների բրիգադը պետք է որոշ
քանակությամբ մանրակներ պատրաստեր 12 օրում։ Սակայն
բրիգադը, օրական պատրաստելով 60 մանրակ, առաջադրանքը
60/կատարեց 8 օրում։ Օրական քանի՞ մանրակ պիտի պատրաստեր
բրիգադը՝ առաջադրանքի համաձայն։
60*8=480
480:12=40
108.
ապուխտ դարձնել-ապխտել
արևույտ դառնալ-անտեսանելի
անօներն բան-անորինական
աշղույշ դառնալ-աշղուժանալ
դաշույնով հարվածել-դաշնարարել
մառաախողով պատված-մառախավատպած
109.
ձկնորս
երկնասույզ
Բոլոր մարդիկ հարցնումեն ինչու է ձյունը ճերմակ, խոտը կանաչ դրա պատասխանը կա։Արևի լույսը կպնում է սպեկտորին և գույներուվ լուսավորում աշխարհը։ Իսկ մեր աջքերը տեսնումե գւյները։
Աչքը շատ նուրբ սիստեմ է։Աչքը կազմված է օժանդակ ապարատներից և ակնագնդից։ Օժանդակ ապարատի մեջ են մտնում ակնագնդի մկանները, հոնքերը, կոպերը, արտևանունքները, շաղկապենին, արցունքագեղձերը։
Օրվա մի օր որսորդը գնում ա անտառն ու հանդը, որ որս անի, բերի իր տունն ու էրեխանցը կառավարի։ Էնա, որ մտնում ա հանդը, սրան մի կաքավ ա ռաստ գալի։
— Որսկան ախպեր,— ասում ա կաքավյը,— ես գիտեմ, որ դու եթե որս չանես, էրեխեքդ սոված կմնան։ Թե կուզես, հրես, արի ինձ խփի, մենակ թե հանուն քու որդկերանցը, որ ճուտս քեզ պատահի, նրան չխփես։
— Լավ, կաքավ քույրիկ,— ասում ա որսկանը,— բա ես ո՞նց իմանամ, թե քու ճուտը ո՞րն ա։
— Ձեռդ դալար մնա, որսկան ախպեր, բա դու ճանաչ չե՞ս։ Ղշերի միջին իմ ճուտը ամենասիրունն ա, իմ ճուտը, որ ման ա գալի, ոտը ոտի առաջին ա գնում, տեսնողը հայիլ մայիլ ա լինում։ Բա, որ նրա ձենը լսես, խելքդ կգնա, էնքան անուշ, էնքան քաղցր ա կղկղում։
— Լավ,— ասում ա որսկանը,— խոսք եմ տալիս, որ քու ճուտը թվանքիս բերնին չքաշեմ։
Իրիկունը որսկանը, որ տուն ա գալի, կաքաւվն ասում ա.
— Բա, չէ՞ ես քեզ աղաչեցի, որ դու իմ ճուտին չխփես։
— Կաքավ-քույրիկ,— ասում ա որսկանը,— հրես ինքդ մտիկ արա, սա քու ասած սիրուն, հայիլ-մայիլ գալու ճուտը չի։ Սա տեղովը մեկ մոխրագույն ա…
Սաղ գիշերը կաքավը լաց ա լինում։
* * *
— Փառքդ շատ լինի, տեր աստված,— խոր հոգոց քաշեց մեր հարևանի կնիկը, մոր սիրտը սիրտ ա, թեկուզ իսանի սիրտ լինի, թեկուզ թռչունքի։ Մոր սրտի դարդ ու ցավին սարերը չեն դիմանա։ Զավակի վիշտն ու կսկիծը կրակի շապիկ ա մոր հագին։
Էս որ ձեզ կպատմեմ՝ իսկական էլած բան ա։
Մի օր ոսորդը գնումա անտառ և դաշտ, որսորդություն անի, բերի տուն ու երեխաներին կառավարի։ Հենց որ մտնումա դաշտ, կաքավը գալույա դաշտ։
Որսկան ախպեր, -ասումա կաքավը, -ես գիտեմ եթե չվորսաս էրեխեքտ սոված կմնան։ Թե կուզես, ահավասկ արի խփի ինձ, մենաքթե նպատակով ոք որդիկ, որ տղուս տենաս չխփես։
-Լավ,- ասումա որսորդը, -բա ոնց իմանամ օվա քո տղեն։
-Մի անհանգստացի, որսկան ախպեր, բա դու ճանաչող չես։ Էրեխեքի մեջից իմ տղեն ամենա սիրուննա, իմ տղեն որ մանա գալիս ոտերը իրար առաջա դնում, նույննա տես։ Բա որ ձենը լսես կգժվես էնքան անուշա գեղգեղում։
-Լավ, -ասումա որսորդը,- որ տենամ չեմ խփի։
Իրիկունը, որ որսկանը տունա գալիս, և կաքավը ասումա․
-Բա ես քեզ աղաչեցի, որ դու իմ տղուն չխփես։
-Կաքավ ախպեր,-ասումա որսկանը, հըլը ինքդ մտածի, եսի քո սիրուն, միրուն, տղեն չի, Եսի նենցել մոխրագույնա։
Սաղ գիշեր կաքավը լացումեր․․․
-Փառք ատծո տեր աստված,-հարևանի կնիկը խղճաց, մայրիկի սիրտը սիրտը սիրտա , թեկուզ իսնի, թեկուղ թռչյունի։ Մայրիկի սրտի դարդը սարերը չեն դիմանա, զավակի ցավը և կասկածը վառվող շապիկա մայրիկի հագին։
Խնդիր 1
Պեկինյան բադը օրական ուտում է 220 գրամ կեր, որից 63 գրմաը հատիկային է: Քանի՞ գրամ խոտ կուտի Պեկինյան բադը 3 շաբաթվա ընթացքում։
220-63=157
157×21=3297
Խնդրի ավելի բարդ տարբերակը․
Խնդիր 2
Պեկինյան բադը օրական ուտում է 220 գրամ կեր, որից 63 գրմաը հատիկային է: Քանի՞ գրամ խոտ կուտի Պեկինյան բադը 3 շաբաթվա ընթացքում, եթե վերջին 8 օրը նրան կերակրում են 24 օրվա բաժնի հատիկային կեր:
Խնդիր 3
Ճապոնական հավը օրական ուտում է 80 գրամ հատիկային կեր: Կերի 30 գրամը հնդկացորեն է, մնացածի կեսը՝ գարի, իսկ մնացածն էլ՝ ցորեն: Ինչքա՞ն գարի է կերել Ճապոնական հավը 13 օրում:
50:2=25
25×13=325
Խնդիր 4
Սիրամարգը օրական ուտւմ է 300 գ կեր: Կերի 1/5 մասը եգիպտացորեն է, 1/6 մասը՝ հնդկաձավար, իսկ մնացածն էլ բրիձ: Ինչքա՞ն բրինձ կերավ սիրամարգը 30 օրվա ընտացքում:
Հարությունյան Աննա
Խնդիր 5
Մեր ագարակի հովվաշունը կարող է ապրել 13 տարի, ամենաքիչը քանի ձագ կարող է նա ունենալ, եթե նրանք ձագեր ունենում են 2 տարեկանից և ձագեր են ունենում տարին մեկ անգամ: Իսկ հնարավո՞ր է ասել, թե ամենաշատը քանի՞ ձագ կարող է ունենալ։
Խնդիր 6
Ձիերը ամռանը 100 լիտր ջուր են խմում, գարնանը՝ մոտ 40 լիտր, աշնանը՝ դարձյալ 40 լիտր, իսկ ձմռանը մինչև 50 լիտր: Պատկերացրեք, որ եթե տարին երկու անգամ ամառ լիներ՝ ձին քանի լիտր ջուր կխմեր ամբողջ տարվա ընթացքում:
Խնդիր 7
Պեկինյան բադը օրական 220գ կեր է ուտում: Քանի գրամ կեր կորղ է ուտել նա մեկ շաբաթում:
Խնդիր 8
Ճապոնական հավը օրական ուտում է 80գ կեր: Օրական քանի՞ գրամ կեր է տրվում երեք հավին:
Հրանտ Աբրահամյան
Խնդիր 9
Նապաստակը օրը ուտում է 10 գազար: Քանի գազար կուտի նա 4 տարվա մեջ: Խնդիրը ուծելիս հաշվի առեք, որ չորս տարվա մեջ մեկ տարին հաստատ նահանջ տարի է։
Ջանիկյան Արթենի
Խնդիր 10
Մեկ դաշտամուկը ունեցավ 11 ձագ: Նրանցից 2-ը հիվանդ էին, մեկը՝ մահացած: Արդյունքում մնաց 8 դաշտամուկ: Ի՞նչ եղավ մյուսներին:
Խնդիր 11
Մեծ և փոքր թիթեռները թռվռում էին օդում: Կար 54 փոքր թիթեռ, իսկ մեծ թիթեռները փոքրերից 3 անգամ քիչ էին։ Ինչքա՞ն կլինի նրանց ընդհանուր քանակը։
4) Հայտնի է, որ a-ն ամբողջ թիվ է։ Կարելի՞ է ասել, որ՝
ա) a-ն բացասական թիվ է
Այո
բ) |a|-ն ոչ բացասական թիվ է
Ոչ
գ) a-ն դրական թիվ է
Այո
դ) 2a–3<2a
ե) a-ն կոտորակային թիվ է
Ոչ
զ) (|a|+1)-ը դրական թիվ է
Այո
5) Գտե՛ք արտահայտության ամենամեծ արժեքը.
ա) 3 – |x|
X=0
բ) –|x|
X=0
գ) –3 ⋅ |x|,
X=0
դ) –(|x| – 2)։
X=0
6) Վազքի մրցումներում մարզիկներից մեկը տարածությունն անցել
է 4 ր 45 վրկ-ում, իսկ մյուսը՝ 20 %-ով արագ։ Ինչքա՞ն ժամանակում
է նա հասել վերջնագծին։
7) Տարբեր փականներ ունեցող երեք ճամպրուկների բանալիները
խառնվել են իրար։ Բավակա՞ն է արդյոք երեք փորձը, որպեսզի
իմանանք, թե որ բանալին որ ճամպրուկինն է։
Բավական չէ:
Մի ամառ օր, մեր Օհանեսն ու իր տասներկու տարեկան տղեն գնում են արտը հնձի։ Մի քիչ որ հունձ են անում, սովածանում են, նստում են հաց ուտելու։ Էրկուսն էլ զոռ ուտող, հերը՝ տղիցը, տղեն՝ հորիցը բեթար ուտող են լինում։
Վերջը, որ մի օր լավ-լազաթին, կուշտ ու կուռ ուտում են, տղեն ասում ա.
— Ապի, համա թե կերանք հա՜։ Բա էսքան էլ ուտել կլինի՞։
Հերը թե՝
— Բա դե ի՞նչ կա զարմանալու, ես մի աժդահա մարդ, ղոչաղ, ասլան, ուտող, դու էլ հրես մի եքա տղա, ասլան Բալասի, ուժով, համ էլ լավ ուտող։
Բերանները սրբում են, գերանդիները ձեռներն առնում, համա հենց մի քիչ հնձում են, բեզարում են։ Տղեն թե՝
— Ապի՝ բեզարել եմ, մի քիչ դինջանանք։
Հերը թե՝
— Հա, այ որդի, ես էլ եմ բեզարել՝ դինջանանք։
Նստում են մի կուշտ էլ դինջանում, մին էլ, որ վեր են կենում, տեսնում են արտի ծերիցը մի թիքա են հնձել մենակ։
— Ապի,— ասում ա տղեն,— բա էս ո՞նց ա, ինչի՞ ենք էսքան քիչ հնձել։
Հերը թե՝
— Ապին քե մատաղ, բա դե ոնց անենք։ Ես մի պառավ, ալևոր մարդ, դու էլ մի քորփա երեխա։ Սրանից ավել ո՞նց հնձեինք։
Մի օր Ամառը, Հօվանեսը և իր տասներկու տարեկան տղեն գնում էն դաշտը հնձեն։ Միքիչ որ մաքրումեն սովածանումեն, գնումեն հաց ուտելու։ Երկուսնել տանջվելով են ուտում հերը տղուց շատ, տղեն հերից։
-Ախպեր շատ չկերանք։ ԲԱ ետքան ուտել կլինի։
Հերը թե
Զարմանալի չի, ես մի հսկա մարդ եմ, կտրիչ, առյուծ, ուտող, դուելես մի մեծ տղա, առյուծ բալասի, ուժեղ, համել լավես ուտում։
Բերաները սրփումեն, խոտ հնձելիքը վերցրեցին։
-Ապեր հնձելեմ, արի միքիչ հանգստանանք։
-Հա այ որդի եսելեմ հնձե հանգստանանք։
Արդեն կուշտ հանգստանումեն, մեկել տեսան, որ դաշտի ծերից համարյա չեն մաքրել։
-Ախպեր, -ասումա տղեն, -Բա ես ոնցա, եսքան քիչենք մաքրել։
-Ապեր պատանի։ Ես մի պառավ մարդ, դուել միհատ փոքր էրեխա։
Նարեկ Գրիգորյան 